Phát triển các nhóm nghiên cứu hạt giống trong sinh viên


Với mong muốn có thể định hướng sớm cho các sinh viên đi theo con đường nghiên cứu, Nhóm nghiên cứu điều khiển thông minh của Trường Quốc tế – Đại học Quốc gia Hà Nội (ĐHQGHN) đã ra đời mang theo nhiều tâm huyết và kỳ vọng của của các thầy, cô.

Nhóm nghiên cứu quy tụ các nhà khoa học, giảng viên, nghiên cứu sinh, học viên cao học, kỹ sư công nghệ, thực tập sinh và sinh viên kỹ thuật nhiều trường đại học trong nước. Đặc biệt, Nhóm xây dựng kế hoạch huấn luyện nghiên cứu chuyên biệt cho các tân sinh viên ngành Tự động hóa và Tin học đang học tập tại Hòa Lạc. Và như vậy, từng ngày các thầy trong Nhóm đang nhóm lên ngọn lửa đam mê khoa học trong sinh viên ngay từ những năm đầu tiên.

\Website Trường Quốc tế có bài phỏng vấn TS Lê Xuân HảiTS Phạm Ngọc Thành – hai trong số các thầy hướng dẫn của Nhóm nghiên cứu điều khiển thông minh. Hãy cùng lắng nghe những trăn trở của các thầy về việc làm sao để phát triển các nhóm nghiên cứu hạt giống trong sinh viên.

Các thầy trong Nhóm nghiên cứu điều khiển thông minh rất tâm huyết với sinh viên.

– Trường Quốc tế vừa đón chào các tân sinh viên K21 và được biết trong số các tân sinh viên này có nhiều bạn có mong muốn, nguyện vọng được tham gia vào nhóm nghiên cứu cùng thầy, cô. Xin các thầy có thể giới thiệu một chút về các bạn sinh viên và nhóm nghiên cứu sinh viên hiện tại của nhà trường được không ạ?”
– Nhóm nghiên cứu điều khiển thông minh với định hướng phát triển theo hình thái các Labo nghiên cứu chuyên nghiệp. Slogan của nhóm là “Innovation, integration and inspiration toward the future” (Đổi mới, Hội nhập và truyền cảm hứng hướng tới tương lai). Nhóm nghiên cứu tập hợp các nhà khoa học, giảng viên, nghiên cứu sinh, học viên cao học, kỹ sư công nghệ, thực tập sinh và sinh viên kỹ thuật nhiều trường đại học và công ty công nghiệp trong và ngoài nước. Định hướng của nhóm là phát triển nghiên cứu tích hợp đa lĩnh vực: điều khiển các hệ thống thông minh, robot cơ điện tử, thị giác máy tinh, trí tuệ nhân tạo và học máy. Các mức độ nghiên cứu của nhóm gồm: Công bố khoa học và chuyển giao công nghệ, Nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ, Thực tập nghiên cứu khoa học và thực hành công nghệ.

Sinh viên ngành Tự động hóa và Tin học say mê cùng thầy nghiên cứu tại Phòng thí nghiệm Trí tuệ nhân tạo và Internet vạn vật.

– Với các sinh viên có đam mê và mong muốn được nghiên cứu thì các thầy, cô cần có sự định hướng và hướng dẫn các em như thế nào ngay từ những ngày đầu?
– Sự định hướng và hướng dẫn các em ngay từ những ngày đầu là công việc hết sức quan trọng. Khi các em sinh viên khi mới gia nhập Nhóm nghiên cứu, chúng tôi trước hết trò chuyện cùng các em, tìm hiểu sở thích, điểm yếu – điểm mạnh để tính toán chương trình nghiên cứu có định hướng phù hợp với các em. Ví dụ các em có định hướng kĩ sư công nghiệp, định hướng phát triển học nghiên cứu sinh thạc sĩ, định hướng du học, hay định hướng trở thành cán bộ giảng dạy, sẽ có các lộ trình phát triển hoàn toàn khác nhau. Sau đó, các em sẽ tham gia các buổi báo cáo khoa học chung của toàn nhóm, được phân về các nhóm nghiên cứu phù hợp như phân nhóm cơ điện tử và điều khiển, phân nhóm thị giác máy tính và trí tuệ nhân tạo, phân nhóm về học sâu. Các em sẽ được khuyến khích tham gia các cuộc thi cấp độ sinh viên: robotic, sáng tạo Chitech. Tại các phân nhóm này các em sẽ được đào tạo sâu về các lĩnh vực này. Hầu hết các nghiên cứu viên của chúng tôi phải trải qua quá trình huấn luyện tại tất cả các phân nhóm. Đến cuối năm thứ 3, các em phải đạt được yêu cầu có khả năng nghiên cứu các hệ thống tích hợp, có khả năng thực hành thực một cách nhuần nhuyễn. Các em sinh viên khi đạt được các yêu cầu sẽ được phân chủ đề nghiên cứu, cao hơn là đề tài nghiên cứu và công bố khoa học.

Các tân sinh viên ngành Tự động hóa và Tin học học tập tại Hòa Lạc đã nhanh chóng xin gia nhập Nhóm nghiên cứu ngay khi bắt đầu việc học tập.

– Việc truyền ngọn lửa đam mê nghiên cứu cho các em sinh viên rất quan trọng. Vậy các thầy, cô nên giúp các em giữ lửa nghiên cứu như thế nào khi còn đang ở giảng đường đại học?
– Đúng vậy, việc truyền ngọn lửa đam mê đối với sinh viên là vô cùng quan trọng, theo quan điểm cá nhân tôi cũng như các thầy cô trong nhóm nghiên cứu thì đây là yếu tố then chốt. Như mọi người đều biết, sinh viên của trường chúng ta có năng lực học tập rất tốt, kiến thức nền cùng ngoại ngữ vững chắc. Chúng ta cần định hướng để tránh lãng phí tài năng. Quá trình học tập tại đại học rất quan trọng vì nó hình thành nên tính cách, tác phong cũng như tư duy làm việc của các em. Kiến thức có thể học qua năm tháng nhưng tác phong làm việc chuyên nghiệp, có trách nhiệm và đam mê việc mình làm thì không dễ gì mà hình thành được. Nếu sinh viên ra trường không đạt được thái độ này sẽ rất khó khăn thành công trong tương lai. Xây dựng “ngọn lửa đam mê” bản chất là “xây dựng niềm tin”. Có 3 niềm tin chúng tôi xây dựng cho các em. Tin rằng con đường học tập mình là chân chính và sẽ đi đến thành công: như những gì các em đã trò chuyện với chúng tôi buổi ban đầu. Tin rằng phương pháp học tập là đúng đắn: để tin phương pháp là đúng đắn thì rõ ràng các em phải làm được ra kết quả, ra được sản phẩm thì các em mới tin vào bản thân mình. Chúng tôi luôn đề cao tính chủ động, giao mục tiêu kết quả rõ ràng, các sinh viên chủ động đề xuất sự giúp đỡ khi cần thiết. Và tất nhiên khen thưởng động viên kịp thời. Tin vào người thầy, người dẫn đường mình là chân chính: tất nhiên rồi, chúng tôi phải duy trì sự mẫu mực của người thầy, cũng như sự năng động, chủ động trong khoa học để các em tin tưởng.

Các thành viên cốt lõi của Nhóm nghiên cứu điều khiển thông minh đang học tại Hòa Lạc.

– Với nhóm nghiên cứu sinh viên năm thứ I đang học tập tại Hòa Lạc, các thầy, cô trong nhóm có chương trình, kế hoạch nghiên cứu thế nào để các em sớm có thể đạt kết quả nghiên cứu trong ngay những năm đầu tiên?
– Sinh viên Hòa Lạc là nỗi trăn trở với nhóm chúng tôi từ rất nhiều tháng trước rồi. Các thầy trong nhóm đã thảo luận rất nhiều để tìm ra hướng đi trong công tác huấn luyện nghiên cứu cho nhóm sinh viên này. Chúng tôi muốn cùng nhà trường trả lời câu hỏi: “Tại sao chúng em phải học tập tại Hòa Lạc, học Hòa Lạc có gì khác với Hà Nội mà chúng em lên”. Với định hướng đó chúng tôi quyết định sẽ có chương trình huấn luyện nghiên cứu chuyên biệt cho nhóm Hòa Lạc, để các sinh viên, học sinh THPT và phụ huynh rồi sẽ thấy một phần sự ưu việt khi học tại đây mà không trường nào có. Từ nhiều tháng trước chương trình chúng tôi đã lên khung, tuyển chọn kĩ lưỡng các thành viên tham gia chương trình. Đây là chương trình đào tạo thực hành công nghệ chuyên biệt và chỉ dành riêng cho khối Hòa Lạc của chúng tôi. Các em sẽ được huấn luyện các kĩ thuật lập trình với định hướng là thực tế, các hệ thống mạch thực điện tử, các kiến thức cốt yếu học máy và trí tuệ nhân tạo, các kĩ thuật mô phỏng. Điểm cốt lõi ở đây là chúng tôi không giảng theo phong cách lí thuyết hàn lâm mà theo phong cách coaching (huấn luyện). Giới thiệu các đầu mục kiến thức, giao chủ đề làm các sản phẩm thực cụ thể, có huấn luyện viên theo sát. Chúng tôi luôn luôn có một thầy trong nhóm theo rất sát tiến độ của khối Hòa Lạc. Sau khi rời Hòa Lạc về với trung tâm của Nhóm nghiên cứu tại Hà Nôi, các em sinh viên này đã có khả năng làm việc ngang ngửa với các nhân viên kĩ thuật lành nghề.

– Xin trân trọng cảm ơn các thầy vì những chia sẻ vô cùng thú vị. Xin chúc cho Nhóm nghiên cứu của các thầy sẽ đạt được nhiều thành tựu đáng tự hào trong năm học này.