Trong bối cảnh bệnh tiểu đường ngày càng phổ biến và nhu cầu kiểm tra sức khỏe định kỳ tăng cao, nhóm nghiên cứu mạnh của Đại học Quốc gia Hà Nội (ĐHQGHN) đã và đang triển khai thử nghiệm một hệ thống đo đường huyết hoàn toàn không xâm lấn, ứng dụng công nghệ quang phổ Raman kết hợp trí tuệ nhân tạo (AI). Đây là một bước tiến đáng chú ý, hứa hẹn mang đến giải pháp sàng lọc bệnh hiệu quả, thân thiện với người bệnh, đặc biệt ở những vùng thiếu điều kiện xét nghiệm máu.
Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thanh Tùng là trưởng nhóm Nhóm nghiên cứu mạnh cấp Đại học Quốc gia Hà Nội “AI ứng dụng trong y tế”
Nguyên lý hoạt động: đo đường huyết qua móng tay
Thiết bị sử dụng tia laser của quang phổ Raman để quét và thu nhận tín hiệu phân tử glucose từ vùng mô sinh học dưới móng tay. Dữ liệu này sau đó được xử lý bằng các mô hình học máy và mạng nơ-ron nhân tạo để đưa ra kết quả đường huyết một cách nhanh chóng và chính xác, mà hoàn toàn không cần lấy mẫu máu. Phương pháp này giúp loại bỏ cảm giác đau, giảm nguy cơ nhiễm trùng và tăng sự thoải mái cho bệnh nhân.
Từ phòng thí nghiệm đến thực địa
Sau thời gian dài nghiên cứu và tinh chỉnh thông số, từ tháng 4/2025, nhóm đã bước vào giai đoạn thử nghiệm thực địa tại Bệnh viện Đa khoa Cuộc Sống (Sơn La). Khoảng 300 bệnh nhân đã tham gia thử nghiệm, với sự giám sát chặt chẽ của đội ngũ y bác sĩ và kỹ thuật viên. Đây là bước quan trọng để đánh giá tính ổn định, độ chính xác và khả năng ứng dụng rộng rãi của thiết bị.
Bệnh nhân được đo đường huyết qua móng tay – quy trình diễn ra nhanh chóng, không đau và thân thiện.
Hướng tới cá nhân hóa và phổ cập
Theo kế hoạch, nhóm nghiên cứu sẽ tiếp tục thu thập dữ liệu thực tế để tối ưu thuật toán AI, đồng thời thu nhỏ thiết bị nhằm đưa vào sử dụng tại nhà. Mục tiêu dài hạn là triển khai tại các bệnh viện tuyến huyện, trạm y tế xã và các điểm chăm sóc sức khỏe cộng đồng, đặc biệt ở vùng sâu vùng xa. Công nghệ này không chỉ hỗ trợ bệnh nhân tiểu đường mà còn có tiềm năng ứng dụng trong phát hiện sớm các bệnh khác như ung thư da hay Alzheimer.
Đội ngũ khoa học đứng sau dự án
Dự án được dẫn dắt bởi PGS.TS Nguyễn Thanh Tùng, Trưởng phòng Nghiên cứu liên ngành về Hệ thống thông tin và Kỹ thuật máy tính (Trường Quốc tế – ĐHQGHN). Đồng hành cùng ông là PGS.TS Trần Thị Oanh, PGS.TS Lê Hoàng Sơn – nhà khoa học được xếp hạng ảnh hưởng hàng đầu thế giới năm 2023, và TS Phạm Thị Việt Hương. Đây là những nhà nghiên cứu có nhiều công bố quốc tế uy tín, kết hợp giữa kiến thức chuyên sâu, kinh nghiệm thực tiễn và mong muốn mang khoa học phục vụ đời sống.
Với sự kết hợp của công nghệ tiên tiến và đội ngũ khoa học xuất sắc, hệ thống đo đường huyết không xâm lấn của ĐHQGHN đang mở ra cơ hội cải thiện chất lượng chăm sóc sức khỏe cho hàng triệu người, đồng thời đặt nền móng cho các ứng dụng y tế thông minh trong tương lai.
Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam (giaoduc.net.vn)
